بمناسبت ۲۴ آبان روز کتاب و کتابخوانی

در آستانه روز کتاب و کتابخوانی که مصادف است با ۲۴ آبان ماه، کتابی را که به تازگی مطالعه کرده ام در باب خودشناسی معرفی می نمایم.

کتاب “خودشناسی” نوشته آلن دو باتن ترجمه محمد هادی حاجی بیگلو

در این کتاب، نویسنده از دید فیلسوف بزرگ سقراط، در باب خودشناسی و اهمیت آن در زندگی شخصی و شغلی با دیدی ژرف به تعریف مضامینی درباب تعمق شرقی و غربی می پردازد و در متن کتاب از جملات زیبا و مکاشفه آمیزی که نیاز به تأمل و درک عمیق دارند استفاده نموده است.

در این نوشته قصد دارم قسمت هایی از متن کتاب را به منظور فهم بهتر باز نشر نمایم:

سقراط بزرگ کل حکمت فلسفه را در این جمله ساده بیان نموده است:

“خودت را بشناس”

با شناخت دقیق وجود خودمان می توانیم تصمیم هایی قابل اطمینان بگیریم بخصوص در قلمرو زندگی شخصی و زندگی شغلی

خودشناسی را به یک سفر ژرف به اعماق وجود خود معرفی می نماید.

با خودشناسی به ابزاری مجهز می شویم که بواسطه آنها می توانیم لایه های مختلف شخصیت خود را بشناسیم. و در پایان دید روشن و شفافی از خود پیدا می کنیم.

” گاه فهم دینامیک های سیاره ای در فضا برایمان ساده تر از درک ساز و کاری است که در اعماق مغزمان در کار است. ”

چرا واکاوی نمی کنیم؟ این که نمی کوشیم عقب نشینی های ذهنمان را دقیق تر واکاوی کنیم، برای این است که همواره به شدت در حال محافظت از خود تصویری مان هستیم تا بتوانیم کماکان تصور خوبی از خودمان داشته باشیم.

در قسمتی دیگر در باب احساساتی که واکاوی نمی شوند می گوید:

جاه طلبی خودش را به شکل اضطراب نشان می دهد.

حسادت در لباس کینه در می آید.

عصبانیت به خشم تبدیل می شود.

اندوه به افسردگی می انجامد و افکار مزاحم و منفی بصورت تنش و استرس خود را نشان می دهند.

در واقع با خودشناسی به سفری درونی به کوره راه های ذهن مان می رویم و از سردرگمی های خطرناک به روشنی ذهن می رسیم.

خودشناسی یک چالش است که اگر بدرستی انجام شود ما را از بند همه گرفتاریها رها و آزاد می نماید.

نویسنده توصیه نموده که حتما باید اوقاتی را صرف ذهن خود نماییم و از آن بعنوان ” تعمق” تعبیر نموده است.

در فرهنگ شرقی تعمق نوعی رسیدن به آرامش است که در نتیجه این عمل حاصل می شود.

تمرین: در وضعیت خاصی قرار بگیرید و آگاهی تان را از احساسات وتصورات در هم ریخته روزمره خالی کنید بنوعی تخلیه ذهنی نمایید بدین ترتیب به آرامش خواهید رسید.

نوع دیگر تعمق ، تعمق فلسفی است و نویسنده معتقد است:

بخش اعظمی از مشکلات ذهنی ما از افکار و احساساتی ناشی می شوند که گره شان باز نشده و بنوعی بررسی نشده اند و یا به اندازه کافی به آنها توجه نکرده ایم.

تمرین : تعمق فلسفی در ساعاتی از روز باید انجام شود که کار خاصی نداریم روی مبل یا تخت دراز بکشید و با یک قلم و کاغذ از خود سوالات زیر را بپرسید:

هم اکنون بابت چه چیزی اضطراب دارم؟

هم اکنون بابت چه چیزی عصبانی ام؟

هم اکنون بابت چه چیزی هیجان دارم؟

با فکر کردن به این پرسش ها ، فرصتی می دهیم تا نگرانی ها ، تنش ها و حتی عواملی که باعث عصبانیت ما می شوند خود را بیابند و بنوعی درک شوند.

در ادامه نویسنده نسبت به ارائه راهکارهای عملی برای مقابله با اضطراب، عصبانیت و حتی کنترل هیجانات توضیحاتی داده است.

با تعمق فلسفی، افکار خود را شناسایی و به آنها نظم و ترتیب می دهیم.

ترس ها ، کینه ها و امیدهایمان را راحت تر خواهیم شناخت و محتواهای ذهنی مان کمتر ما را آزار خواهند داد. در نتیجه آرام تر می شویم، کینه ی کمتری به دل می گیریم، و درباره هدف و مقصد زندگی مان ذهنیت شفاف تر و روشن تری خواهیم داشت و با این روش فرصت بیشتری به خود می دهیم تا خود را بهتر بشناسیم.

در صورتی که علاقمند به امر خودشناسی هستید و مایل هستید تا بیشتر در درون خود کنکاش نمایید و با جنبه های مختلف شخصیتی خود آشنا شوید، این کتاب را حتما مطالعه فرمایید.